De hematocrietwaarde is het bloedvolume dat bestaat uit rode bloedcellen (erytrocyten). Als je een hematocrietwaarde van 50% hebt betekent dit dus dat voor elke liter bloed er een halve liter uit rode bloedcellen bestaat.
Rode bloedcellen zijn verantwoordelijk voor het transport van zuurstof vanuit de longen naar de rest van het lichaam. Zij bevatten grote hoeveelheden van een eiwit genaamd hemoglobine. Hemoglobine is het eiwit in deze cellen dat het zuurstof bindt in de longen en weer afdraagt aan de andere lichaamsweefsels. Een hemoglobinemolecuul bevat in de kern een ijzeratoom dat verantwoordelijk is voor deze binding met zuurstof. Wanneer het gebonden is met zuurstof heeft het een rode kleur.
Rode bloedcellen worden aangemaakt door het beenmerg, hoofdzakelijk onder invloed van het hormoon erytropoëtine (EPO). Het lichaam bewaakt met de afgifte van dit hormoon de hematocrietwaarde binnen een waarde van ongeveer 40-50% bij mannen en 36-46% bij vrouwen. Het gebruik van anabole steroïden verstoort deze regulatie. Het prikkelt de productie van EPO en verschuift de normaalwaarde van het hematocriet van het lichaam omhoog, vergelijkbaar met het opschroeven van de thermostaat in je huis om de temperatuur een graadje hoger te zetten. Hierdoor hebben veel mannen bij het gebruik van anabole steroïden een verhoogde hematocrietwaarde.
De stijging van het hematocriet door anabolengebruik is afhankelijk van de leeftijd, waarbij oudere mannen een grotere stijging ervaren dan jongere. Ook is de stijging dosisafhankelijk: een hogere dosis leidt doorgaans tot een grotere stijging dan een lagere dosis. Echter stijgt het hematocriet zelfs vaak al in enige mate bij substitutiedoseringen van testosteron. Een lage dosering is dus géén garantie voor het uitblijven van een hematocrietstijging.
In ons onderzoek bij 100 anabolengebruikers zagen wij gemiddeld een hematocrietstijging van 3%-punt tijdens het gebruik van anabole steroïden. Deze waarde valt langzaam weer terug naar een normale waarde nadat er gestopt wordt met de toediening van anabole steroïden.
Een verhoogde hematocrietwaarde, ook wel erytrocytose of polycytemie genoemd, kan het risico op hart- en vaatziekten vergroten, met name op dat van trombose. Bij trombose raakt een bloedvat verstopt door een bloedstolsel, dit kan levensgevaarlijk zijn. De waarde waarboven het risico (meetbaar) toeneemt, lijkt bij ongeveer 52% te liggen. Wij adviseren dan ook bij hematocrietwaardes boven de 52% om een aderlating (flebotomie) toe te passen.
Bij een aderlating nemen wij een halve liter bloed af, waardoor het lichaam een deel van zijn rode bloedcellen verliest. Helaas compenseert het lichaam al snel voor deze daling, waardoor aderlatingen herhaaldelijk moeten worden uitgevoerd. In het begin circa eenmaal per maand, waardoor de ijzervoorraad (ijzer is de bouwsteen voor de rode bloedcellen) afneemt en de productie van rode bloedcellen wat wordt geremd. Hierna is een aderlating elke drie maanden doorgaans voldoende als onderhoud om de hematocrietwaarde op een acceptabel niveau te behouden.
Heb je een te hoog hematocriet? Je kunt eenvoudig een aderlating bij ons boeken en op locatie zullen wij een behandelplan met je doornemen.